Enerjimagazin-Azerbaycan doÄŸalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Trans Anadolu DoÄŸalgaz Boru Hattı Projesi'nde (TANAP) ilk kazma vuruldu.
TANAP projesinin temel atma törenine Türkiye CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı İlham Aliyev ve Gürcistan CumhurbaÅŸkanı Giorgi MargvelaÅŸvili'nin katıldı.
Projeyle, Azerbaycan Åžah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diÄŸer sahalarda üretilen alanından çıkarılan doÄŸalgaz Türkiye üzerinden Avrupa'ya transfer edilecek. Projenin maliyeti yaklaşık 10 milyar dolar. 16 milyar metreküplük Azeri gazını Avrupa'ya taşıyacak olan projenin hissedarlarını ise yüzde 58 ile SOCAR, yüzde 30 ile BOTAÅž ve yüzde 12 ile BP oluÅŸturuyor.
1850 kilometre uzunluÄŸundaki hat, Türkiye'nin "Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, GümüÅŸhane, Giresun, Sivas, Yozgat, KırÅŸehir, Kırıkkale, Ankara, EskiÅŸehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, TekirdaÄŸ, Edirne” illerinden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son bulacak.
Proje kapsamında Türkiye sınırları içerisinde biri EskiÅŸehir ve diÄŸeri Trakya’da olmak üzere, ulusal doÄŸalgaz iletim ÅŸebekesine baÄŸlantı için iki çıkış noktası yer alacak. Bu çıkışlardan Türkiye 16 milyar metreküplük kapasitenin 6 milyar metre küpünü alırken geriye kalan 10 milyar metreküp Avrupa'ya gidecek. TANAP DoÄŸalgaz Boru Hattı Sistemi, 19 kilometresi Marmara Deniz geçiÅŸi olmak üzere toplam 1850 kilometre ana hat ile Türkiye içerisindeki çıkış noktalarına olan baÄŸlantı hatlarının iÅŸletmesinde kullanılmak üzere inÅŸa edilecek yer üstü tesislerinden oluÅŸacak.
Yaklaşık 10 milyar dolar yatırım maliyeti olduÄŸu hesaplanan TANAP’tan gaz akışının baÅŸlamasına iliÅŸkin verilen en erken tahmin 2018 yılı. İlk etapta akış 16 milyar metreküple baÅŸlayacak. Takvimler 2031 yılını gösterdiÄŸinde bu miktarın 31 milyar metreküpe ulaÅŸması hedefleniyor. Bu gazın 6 milyar metreküplük bölümünü Türkiye alacak.
TANAP’ta temellerin atılmasının Avrupa ülkeleri için, yeni bir doÄŸalgaz kaynağına bir adım daha yaklaşılması ve siyaseten elinin az da olsa rahatlaması anlamı var. Gazın kaynağı konumundaki Azerbaycan için ise siyasi, stratejik ve ekonomik anlamda önem taşıyor.
Gazın transfer edileceÄŸi boru hattının geçeceÄŸi Türkiye için ise TANAP, stratejik öneminin altını bir kez daha çizme açısından anlam taşıyor. Söz konusu olan Rusya’ya bağımlığı azaltmak olunca ve iÅŸin içine Amerika BirleÅŸik Devletleri de girdiÄŸi için Türkiye'nin bu önemin altını çizmesi Batı bloÄŸu ülkeleri açısından da anlamlı.
TANAP’ın yaratacağı yeni iÅŸ imkanları ile birlikte 50 milyar dolarlık bir katma deÄŸeri de beraberinde getirmesi söz konusu. Boru hattının yüzde 80'ini Türk ÅŸirketler yapacak. Projede 1.5 milyar dolar deÄŸerinde 1.3 milyon ton çelik boru kullanılacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız bunun sadece 200 bin tonunun dışarıda 1.1 milyon tonunun ise içeride üretileceÄŸini söyledi 20 ilden geçecek boru hattının 15 bin kiÅŸiye iÅŸ imkânı saÄŸlaması bekleniyor.
Åžu anda toplam doÄŸalgaz ithalatında yüzde 9 olan Azerbaycan'ın payı TANAP'ın ilk aÅŸamasının sonuçlanmasıyla yüzde 15'e çıkacak.